De drang om aan je huid te pulken, ook wel skin picking genoemd, is een psychisch probleem.
Nu pulkt iedereen weleens aan de huid, maar bij sommige mensen slaat het door en wordt het een obsessie. In mijn praktijk kom ik dit fenomeen in meer of mindere mate vrij regelmatig tegen. Meestal is er sprake van een onderliggend huidprobleem, zoals een milde vorm van acné, maar soms is er geen puistje te bespeuren en zie ik enkel korstjes, zweertjes en littekens.
Heeft deze klacht een naam? Hoe ontstaat het en wat kun je er tegen doen?
Krabben aan je huid
Het wordt vaak erger als je gestrest bent, of juist verveeld. Zonder erbij na te denken voel je met de vingertoppen aan je gezicht (of rug of armen) en krab je zonder dat je het door hebt aan een bultje of korstje. Natuurlijk weet je achteraf dat het niet slim was om te doen, maar toch voel je een vreemd soort opluchting dat de huid weer regelmatig aanvoelt. Als je in de spiegel kijkt zie je een wondje, soms met bloed en natuurlijk komt daar uiteindelijk weer een korstje te zitten…die je er vervolgens ook weer afkrabt. Gevolg: een huid met oneffenheden, pigmentvlekjes, wondjes, zweren, infecties en littekens.
Controleren en uitknijpen in de spiegel
Zodra er een spiegel in de buurt is voel je de neiging om de huid van dichtbij te controleren. Met je vingertoppen screen je je huid af. Je knijpt bultjes, puistjes en meeëters uit en krabt graag korstjes, schilfertjes en andere ongelijkmatigheden weg. Zelfs de kleinste plekjes en onrijpe puistjes komen aan de beurt en er komt een prettig, ontspannen gevoel over je heen als er wat talg uitkomt. Als je naar bed gaat en in de spiegel kijkt, denk je: wat heb ik gedaan? Natuurlijk weet je wel dat het niet goed is, toch kan je er niet mee stoppen…
Schaamte en make-up
De volgende ochtend voel je spijt want de huid ziet er juist slechter uit dan voorheen. Een schaamtegevoel volgt, want hoe kan je vandaag de deur uit? Dat wordt weer flink camoufleren met foundation en concealers, terwijl je eigenlijk een hekel hebt aan make-up. De huidschade maakt je flink onzeker.
Skin Picking of dermatillomanie
Dwangmatig pulken aan de huid kan dermatillomanie of skin-picking genoemd worden.
Mensen die last hebben van deze pulkziekte kunnen ook obsessief bezig zijn met het uittrekken van ongewenste haartjes, pulken van ingegroeide haartjes, overmatig reinigen, friemelen aan storende hoekjes en haaltjes aan nagels, pulken aan eelt, moedervlekken of muggenbulten.
Oorzaak skin picking
De exacte oorzaak van skin picking wordt nog onderzocht. Meestal begint het bij een onderliggend huidprobleem, zoals acné. Soms is er sprake van ingebeelde acné en wordt de intacte huid beschadigd. Dan spreken we niet meer over slechte gewoonte, maar over een psychische klacht.
De obsessie kent pieken en dalen. Het wordt vaak erger als je niet lekker in je vel zit of stress hebt of bij vrouwen net voor de menstruatie. Het kan weer minder worden bij afleiding, bijvoorbeeld op vakantie of als er weinig spiegels in de buurt zijn. Skin picking komt voor bij mannen en vrouwen en begint vaak in de puberteit.
Tips voor thuis bij skin picking
Een aantal tips om de vicieuze cirkel te doorbreken en meer macht te krijgen over deze ongewenste gewoonte:
- Verstop alle pincetten, uitvergrootspiegeltjes en nagelschaartjes in huis.
- Zorg voor minder fel licht in de buurt van je spiegel of verwijder een aantal spiegels in huis.
- Vraag of een huisgenoot je meehelpt door je te laten herinneren: “afblijven”!
- Knip je nagels kort.
- Zoek afleiding voor in de zwakke momenten. Pak een boek of ga iets anders doen wat je ontspant.
- Er bestaan een aantal fora over skin-picking waaraan je kan merken dat er veel mensen zijn met hetzelfde probleem. Hierin worden nog meer tips gegeven die wellicht kunnen helpen en het geeft een fijn gevoel dat je niet de enige bent.